سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ | 19 March 2024
درباره خط لوله سیبری

گاز؛ در خدمت احیای بلوک شرق

ظرفیت انتقال سالانه این خط لوله در سال نخست ۵ میلیارد مترمکعب اعلام‌شده و در سال ۲۰۲۵ میلادی این عدد به ۳۸ میلیارد مترمکعب افزایش خواهد یافت.

خط لوله ۴۰۰۰ کیلومتری شرق دور روسیه به چین در ماه دسامبر سال جاری راه‌اندازی خواهد شد. روسیه و چین در اوایل جنگ سرد دوستانی خوب بودند، اما در اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی به دلیل اختلافات مرزی به دشمن تبدیل شدند؛ اما هم‌اکنون روابط آن‌ها بسیار دوستانه شده است.

در پایان سال جاری، با افتتاح خط لوله قدرت سیبری شاهد اوج‌گیری روابط دو طرف خواهیم بود. این پروژه از میان مناطق جنگلی، استپ‌ها، رودها و نواحی یخ‌زده عبور کرده است. گاز طبیعی تولیدشده از میدان‌های شرق سیبری به‌عنوان سوختی پاک با عبور از مسیری ۴۰۰۰ کیلومتری در مرزهای شمال شرق چین تحویل رهبران پکن خواهد شد. هزینه ساخت این پروژه ۱۲ میلیارد دلار اعلام‌شده است.

این پروژه را می‌توان نماد دوستی روسای جمهور چین و روسیه دانست. ژی پنگ و پوتین پس از اعمال فشارهای کاخ سفید بر کرملین تلاش می‌کنند با تقویت جبهه شرق به مقابله با تهدیدهای غرب بپردازند. پوتین که مانند یک شطرنج‌باز قدرتمند در عرضه ژئوپلیتیک فعالیت می‌کند، امیدوار است تا ابرقدرت شرق را بار دیگر زنده کند.

 راهبرد شرق دور مسکو بر توسعه روابط با چین طراحی‌شده و معاملات تجاری آن‌ها به‌سرعت در حال افزایش است.

در سال 2017 میلادی، چینی‌ها به دومین واردکننده بزرگ ال ان جی دنیا پس از ژاپن تبدیل شدند و واردات انرژی خود از ایالات‌متحده را 500 درصد افزایش داده‌اند.

رهبران پکن در سال گذشته میلادی، 100 میلیارد فوت مکعب ال ان جی از آمریکا خریداری کردند که این مقدار برابر با 10 درصد مجموع خرید ال ان جی این کشور بوده است؛ اما رقم کنونی به‌سرعت در حال افزایش است.
پس از سومین مرحله اعمال تحریم‌های دونالد ترامپ علیه چین، رهبران پکن در همان روز 60 میلیارد دلار تعرفه بر کالاهای آمریکایی وضع کردند. تعیین 10 درصد تعرفه تجاری بر واردات ال ان جی ایالات‌متحده در این فهرست قرار دارد.
 
در مسیر احیای بلوک شرق
روابط راهبردی رهبران چین و روسیه چالشی بر سر تصاحب سهم بازار بیشتر صادرکنندگان آمریکایی ال ان جی در بازار چین خواهد بود. فراموش نکنید که روس‌ها با ده‌ها میلیارد دلار سرمایه‌گذاری به باشگاه صادرکنندگان ال ان جی وارد شده‌اند.

شرکت گازپروم برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای برای ساخت تأسیسات ال ان جی در مناطق قطبی انجام داده که با سرمایه‌گذاری چینی‌ها، اجرای این طرح‌ها سرعت خواهد گرفت.
پروژه خط لوله قدرت سیبری نیز برای انتقال گاز شرق سیبری به چین از طرح‌های مهم دو کشور محسوب می‌شود.

ساخت این خط لوله با چند سال تأخیر به دلیل برنامه‌ریزی چین برای خرید ال ان جی از آمریکا همراه گردیده بود، اما ساخت آن بار دیگر از سر گرفته‌شده است. مدت قرارداد دو کشور ۲۰ سال بوده و روس‌ها خواهان افزایش ظرفیت آن هستند.

کشورهای تولیدکننده گاز طبیعی نمی‌توانند بازار چین را نادیده بگیرند. پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده، شاهد تبدیل چین به بزرگ‌ترین خریدار ال ان جی دنیاخواهیم بود.

رهبران واشنگتن به مسکو هشدار داده‌اند که از انرژی به‌عنوان اسلحه استفاده نکنند، چراکه آن‌ها نیز به یکی از تأمین‌کنندگان جدید انرژی در بازارهای اروپا و آسیا تبدیل‌شده‌اند.

روس‌ها از دهه ۱۹۶۰ میلادی تاکنون مهم‌ترین تأمین‌کننده نفت و گاز اروپا بوده‌اند. هرچند سهم آنان در بازار انرژی اروپا پس از تصرف شبه‌جزیره کریمه در حال افول است.

 در آن‌سوی کره خاکی، چینی‌ها در حال کاهش مصرف زغال‌سنگ و جایگزینی آن با گاز برای بهبود کیفیت هوای شهرهای کشورشان هستند. روس‌ها نیز خواهان استفاده از این فرصت برای تقویت بازار شرق هستند.

آمریکایی‌ها که در سایه انقلاب شیل به صادرکننده ال ان جی تبدیل‌شده‌اند، برای تصاحب سهم بازار بیشتر در اروپا و چین تلاش می‌کنند. تلاش آنان برای توقف پروژه نورد استریم ۲ و ترک استریم و حمایت از اوکراین را باید در مسیر تحقق این هدف ارزیابی کرد. هرچند با آغاز جنگ تجاری کنونی واشنگتن و پکن دورنمای حضور در بازار ال ان جی چین در هاله‌ای از ابهام قرار دارد.

 لینک ژیاو معاون مدیرعامل پتروچاینا می‌گوید: این پروژه با سرعت زیادی اجراشده و تا پیش از پایان سال ۲۰۱۹ میلادی شاهد افتتاح آن خواهیم بود.

 ظرفیت انتقال سالانه این خط لوله در سال نخست ۵ میلیارد مترمکعب اعلام‌شده و در سال ۲۰۲۵ میلادی این عدد به ۳۸ میلیارد مترمکعب افزایش خواهد یافت.

واردات ال ان جی چین به دلیل عبور تانکرها از تنگه راهبردی مالاکا (که میان اقیانوس هند و اقیانوس آرام قرارگرفته است) از ریسک بالایی برخوردار است.

شرکت پتروچاینا در سال گذشته ۷۲.۸۹ میلیارد مترمکعب گاز وارد کرد که ۴۸.۴ میلیارد مترمکعب آن (برابر با ۶۶ درصد) از خط لوله‌های آسیای میانه تأمین می‌گردد. ۳.۲۹ میلیارد مترمکعب از طریق خط لوله از میانمار واردشده و ۲۹ درصد باقیمانده برابر با ۲۱.۲ میلیارد مترمکعب از طریق ال ان جی تأمین‌شده است.

خط لوله قدرت سیبری گاز روس‌ها را از تأسیسات ایرکوتسک و یاکوتیا در سیبری به مرزهای چین و شهر هیها منتقل می‌کند.

با ساخت بخش نهایی این خط لوله از زیر رود آمور یک مسیر جدید تجارت با نام پل دوستی نیز میان چین و روسیه گشوده خواهد شد. بدین ترتیب پس از سال‌ها شاهد افتتاح این مسیر و سهولت تجارت دو کشور خواهیم بود. خورشید بازهم از شرق طلوع خواهد کرد.
 
 
 
 
نویسنده: آتول آنیجا
منبع: The Hindu
مترجم: محسن داوری

پر بازدیدها
آخرین اخبار